“Slachtoffers van terreuraanslagen krijgen voortaan sneller financiële hulp”, kopte de Standaard. Maar ook nu al kunnen slachtoffers terecht bij het Slachtofferfonds.
Slachtofferfonds?
Het Slachtofferfonds (of: Fonds voor Hulp aan Slachtoffers van Opzettelijke Geweldmisdrijven en de Occasionele Redders, zoals het voluit heet), biedt financiële hulp aan slachtoffers van misdrijven en aan hun familie. Voorwaarde is wel dat de dader onbekend of onvermogend is en dat het slachtoffer van hem of haar dus geen vergoeding kan krijgen.
Andere voorwaarden zijn dat het feit in België moet zijn gepleegd en dat het slachtoffer wettig in België moet verblijven. Ook buitenlanders kunnen dus een vergoeding krijgen.
Is dat het geval, dan betaalt de Staat (een stuk van) de schadevergoeding waarop het slachtoffer recht heeft.
De middelen daarvoor haalt het Slachtofferfonds bij degenen die dagelijks worden veroordeeld voor allerhande misdrijven. Zodra iemand een boete opgelegd krijgt van 150 EUR (opdeciemen 2016), moet hij immers ook verplicht een bijdrage van 150 EUR betalen aan het Slachtofferfonds.
Welke schade?
Het slachtoffer kan financiële hulp krijgen voor:
- De morele schade
- De medische kosten
- De tijdelijke of blijvende invaliditeit
- Een verlies of vermindering aan inkomsten
- De esthetische schade
- De procedurekosten (maximum 4000 euro)
- De materiële kosten zoals kleding, maar ook verplaatsingskosten tot een bedrag van 1250 euro
- De schade die voortvloeit uit het verlies van een of meerdere schooljaren
De nabestaanden kunnen hulp aanvragen voor:
- de morele schade
- de medische kosten en ziekenhuiskosten.
- het verlies van levensonderhoud
- de begrafeniskosten (maximum 2 000 euro)
- de procedurekosten (maximum 4 000 euro)
- de schade die voortvloeit uit het verlies van een of meer schooljaren.
Soorten hulp
De hulp kan worden gegeven op drie manieren: als noodhulp, als hoofdhulp of als aanvullende hulp.
De noodhulp dient om de eerste financiële zorgen op te vangen, daarvoor moet het slachtoffer niet wachten op een veroordeling door de rechtbank. Noodhulp is echter ook beperkt tot 15.000 euro.
De hoofdhulp wordt pas toegekend als de dader veroordeeld is, als de zaak geseponeerd is of als er een jaar is verstreken sinds de burgerlijke partijstelling.
Aanvullende hulp is er enkel voor de schade die ontstaat nadat de hoofdhulp als is toegekend.
De totale hulp die kan worden toegekend, is beperkt tot 62.000 euro.
Wanneer aanvragen?
Slachtoffers kunnen niet eindeloos bij het slachtofferfonds terecht. Ze moeten hun aanvraag binnen een termijn van drie jaar indienen. Deze termijn van drie jaar begint te lopen vanaf
- de beslissing tot seponering
- de beslissing van het onderzoeksgerecht
- de definitieve uitspraak op strafgebied
- de definitieve uitspraak over de burgerlijke belangen.
Toekomst?
Naar aanleiding van de verschrikkelijke aanslagen in Brussel, kondigden de bevoegde ministers aan dat de slachtoffers automatisch recht zouden hebben op noodhulp. Ze kregen daarvoor ook een uniek aanspreekpunt binnen het Fonds.
Op zich niks nieuws, aangezien de slachtoffers ook vroeger niet moesten wachten op een definitieve uitspraak. Wat wel nieuw is, is dat de noodhulp ‘automatisch’ wordt toegekend en dat de bedragen worden verdubbeld.
Voor noodhulp zou voortaan een plafond gelden van 30.000 euro (in plaats van 15.000 euro). Het totale plafond verhoogt van 62.000 naar 125.000 euro.
Ook nieuw is de soort van schade die zal worden vergoed. Voortaan krijgen nabestaanden steun ongeacht of het slachtoffer overleden is. En de morele schade wordt losgekoppeld van de invaliditeit.
Het meest opvallend is dat de regering verzekerde dat ook Belgen in het buitenland in aanmerking komen voor financiële hulp.
Statuut?
Daarnaast wil de regering ook een specifiek statuut voor terreurslachtoffers, vergelijkbaar met dat van oorlogsslachtoffers. Terreurslachtoffers zouden daardoor ook rechten hebben op een pensioen, levenslange en volledige terugbetaling van hun medische kosten en andere voordelen.